ปวดเมื่อย เป็นอาการที่พบได้บ่อยในชีวิตประจำวัน สามารถเกิดขึ้นได้กับทุกคนไม่ว่าคนทำงาน แม่บ้าน นักกีฬา หรือคนอื่น ๆ เกิดจากการตึงหรือหดตัวของกล้ามเนื้อ ทำให้ปวดเมื่อย หลายคนเลือกบรรเทาอาการด้วยยาทั้งแบบกินและแบบทา หนึ่งในตัวยาที่ใช้สำหรับบรรเทาอาการปวดเมื่อยก็คือ “แคปไซซิน” ที่หลายคนรู้จัก ขณะที่บางคนอาจยังไม่เคยรู้ ครั้งนี้เป็นการนำเสนอข้อมูลเพื่อทำความรู้จักกับแคปไซซินและวิธีการใช้งานที่เหมาะสม
👉 แคปไซซิน
สารสำคัญในพืชจำพวกพริกมีฤทธิ์ต้านเชื้อราและบรรเทาอาการปวดได้ ทางเภสัชกรรมจึงนำมาพัฒนาใช้เป็นยาทาสำหรับบรรเทาอาการปวด
👉 ชนิดของแคปไซซินบรรเทาปวด
✅ เจลใช้ทา ความเข้มข้นร้อยละ 0.0125 และ 0.025
✅ โลชั่นใช้ทา ความเข้มข้นร้อยละ 0.025
✅ พลาสเตอร์ใช้สำหรับปิดทับผิวหนัง ความเข้มข้นร้อยละ 0.025-0.25
👉 กลไกการออกฤทธิ์
✅ ทาช่วงแรก
✅ กระตุ้นการนำความปวด
✅ รู้สึกร้อน
✅ เมื่อทาต่อเนื่อง 2-3 สัปดาห์
✅ ตัวยาลดสารสื่อประสาทที่นำความปวด
✅ ปวดลดลงและความรู้สึกร้อยจะน้อยลงกว่าการทาช่วงแรก
👉 วิธีใช้
การใช้ครั้งแรกควรทาในปริมาณครึ่งข้อนิ้ว ทาบริเวณที่ปวดเป็นฟิล์มบาง ๆ ไม่ต้องนวด สามารถทาได้ 2-3 ครั้ง/วัน และควรทาต่อเนื่องจนกว่าอาการจะดีขึ้น สามารถทาติดต่อกันได้นานเป็นเดือน
👉 ผลข้างเคียงของแคปไซซิน : แสบ ร้อน คัน ผิวไหม้
👉 ข้อแนะนำ
หากแสบร้อน/ระคายเคืองผิว ใช้น้ำมันพืช ออยล์ ครีม เช็ดแล้วล้างออก หรือใช้สบู่ แชมพู ชะล้าง ควรใช้ในผู้ที่ปวดต่อเนื่องเป็นเวลานาน ไม่แนะนำในผู้ที่ปวดเฉียบพลัน ควรทาต่อเนื่องจนอาการดีขึ้น หากหยุดทากลางคันแล้วกลับไปทา จะเป็นการเริ่มต้นรักษาใหม่
👉 ไขข้อสงสัย
การใช้แคปไซซินเผาผลาญไขมัน เพื่อลดน้ำหนักยังไม่มีข้อมูลแน่ชัด ในผู้ป่วยข้ออักเสบ จัดเป็นผู้ที่ปวดต่อเนื่องเป็นเวลานาน ยาแคปไซซินถือเป็นยาที่ตอบโจทย์
👉 ข้อควรระวัง
❌ ห้ามใช้ในผู้ที่แพ้สารแคปไซซิน
❌ เด็กอายุต่ำกว่า 12 ปี ผิวยังบอบบาง ไม่ควรใช้
⚠ ผู้สูงอายุควรใช้อย่างระมัดระวัง เพราะผิวมักบอบบาง
⚠ สตรีมีครรภ์/ให้นมบุตร ใช้ตามคำแนะนำหรือภายในการดูแลของแพทย์
⚠ หลีกเลี่ยงการใช้ยาหมดอายุ
⚠ หลังทายาไม่ควรออกกำลังกาย อาบน้ำ ตากแดด เพราะจะทำให้รู้สึกร้อนมากยิ่งขึ้น
⚠ หลีกเลี่ยงการทาที่เยื่อบุอ่อน (รอบดวงตา ริมฝีปาก จมูก อวัยวะเพศ) รวมถึงบริเวณรอบแผลเปิด รอยไหม้
⚠ หลังทายาห้ามถูนวดและควรล้างมือให้สะอาด
👉 เกร็ดความรู้
⚠ คนที่กินพริกแล้วแสบร้อน ระคายเคืองทางเดินอาหาร แนะนำให้ดื่มนมเย็นเพื่อบรรเทาอาการ